De mensen zijn (bijna) op..

Econoom en journalist Mathijs Bouman slaat de spijker op z’n kop. “De mensen zijn nu echt bijna op, dus de tijd van domme groei is voorbij.” De economie gaat voor veel sectoren als een dolle, en de coronacrisis lijkt voorbij. Maar na die crisis komen de oude problemen terug. Alleen nu nóg een beetje rijper én vervelender. De schaarste op de arbeidsmarkt is één van die problemen. Het tekort aan (technisch) personeel is blijkbaar schrijnend, want de bedrijven roepen hard en de media staan er bol van. Personeelstekort is momenteel een rem op de groei. En nu?

Domme groei
Groei (stijgende productie) organiseren door meer mensen in je proces te pompen is achterhaald, niet zelden contraproductief en inmiddels (bijna) onmogelijk. Laten we het daarom maar domme groei noemen. Het onderliggende probleem wordt door cijfers keihard onderbouwd. Was de gemiddelde jaarlijkse groei van de arbeidsproductiviteit in het decennium 1970-1980 nog 4,0%, daarna is dat gestaag afgenomen naar een schamele 0,3%(!) in het decennium 2010-2020.

Het lijkt erop alsof we al jaren onze gewenste economische groei (waar je zo langzamerhand ook al vraagtekens bij kunt zetten; waarde voor de wereld?) al lange tijd faciliteren met een hogere arbeidsparticipatie; meer vrouwen aan het werk, meer 50-plussers aan het werk, later met pensioen. Maar daar is blijkbaar de rek wel uit. Kortom, tijd voor slimme groei!

Slimme groei
We zullen met man en macht aan de slag moeten met productiviteitsgroei. Meer halen uit de middelen die je hebt. Bijna altijd zit er verborgen capaciteit in je (productie)proces. Capaciteit die je wel hebt, maar om allerlei redenen niet benut. En stel je nou eens voor dat je worstelt met het vinden van nieuw personeel, maar er ook voor zou kunnen kiezen om (daarnaast) met een continu verbeterprogramma je productiviteit te laten stijgen? Dat zou je zoekprobleem flink verkleinen.

Continu verbetercultuur
Let op, continu verbeteren is écht niet gemakkelijk. Het vergt leiderschap, heldere visie over de richting, goede deployment van strategie naar doelen. Maar ook het type inspirerende leiderschap wat het zoeken naar onderliggende problemen, de échte bronoorzaken en de bijbehorende oplossingen zoveel mogelijk bottom-up ‘aan’ zet. Want naast alle georganiseerde en duur betaalde slimheid, zit op die werkvloer de kennis en ervaring van het desbetreffende proces die nodig is om grote verbeterdoorbraken te bereiken. Of om een voortdurende stroom van kleine verbeteringen op elkaar te kunnen stapelen. De resultaten zijn pure winst voor de productiviteit (in Lean-termen: waarde voor de klant), maar de manier waarop is pure winst voor de betrokken medewerkers met eigenaarschap voor verbeteren (waarde voor de medewerker).

Hoezo “continu verbeteren is écht niet gemakkelijk”? Nou, het vereist niet alleen kennis van de gestructureerde procesverbetertools. Cruciale succesfactoren zijn gedrag en leiderschap. Er verandert alleen iets als gedrag verandert. En ‘verkeerd’ leiderschap maakt meer kapot dan je lief is, daar zijn legio voorbeelden van. Succesvol continu verbeteren vergt cultuurverandering en wordt gekenmerkt door het volgende formuletje: Proces x (Gedrag en Leiderschap)² = Resultaat. P x G² = R.

[ Meer weten?  www.triodin.nl  voor Triodin homepage ]

Technologische tools
Daarnaast kunnen de moderne technologische mogelijkheden ook helpen om productiviteit te vergroten. Denk daarbij aan robots en cobots, die als collega van de operators in je productieproces kunnen worden ingezet. Daarover wordt overigens vaak veel te gemakkelijk gedacht. Ook de succesvolle en blijvend waardevolle inzet van robots en cobots kan alleen (net als continu verbeteren) vanuit het juiste zicht op de volledige flow van het proces, heldere doelen, inspirerend leiderschap, betrokkenheid van de medewerkers, visualisatie van resultaten, coaching op effectief (team)gedrag etc etc. Immers geldt ook hier: P x G² = R!

[ Meer weten?  www.flexiblemanufacturing.nl  voor homepage Fieldlab Flexible Manufacturing en  www.triodin.nl/robotisering  voor Triodin Robotisering. ]

Kortom
Het wordt hoog tijd om al dat geroeptoeter over personeelstekort ook eens anders te bekijken, en om te schakelen van domme naar slimme groei; productiviteit. Door eerst de verborgen capaciteit in uw processen op de juiste manier met continu verbeteren te gaan benutten. En aansluitend de inzet van passende technologie zoals robots en cobots in te zetten als tools om toenemende productiviteit verder te faciliteren, niet als doel op zich.

Dus: eerst continu verbeteren, dan robotiseren, en dan pas extra personeel zoeken. Dat zou de volgorde moeten zijn om succesvol te groeien. Niet groeien in personeel, maar (eerst) in productiviteit. Slimmer werken, in plaats van harder werken. U weet wel.

Vragen? Reageren? Tips? Kennismaken? Graag!

Edwin van der Weele
Triodin